Marta Eloy Cichocka (b. 1973)
Poet and photographer, Iberian Studies scholar and a Francophile, literary investigator and translator of literature, in particular from Spanish (Pedro Calderon de la Barca, Roberto Juarroz, Juan Gelman, Raúl Zurita, Olvido García Valdés, Ana Merino, Enrique Winter and others). Laureate of the first prize in Halina Poświatowska National Poetry Competition (2004), holder of the scholarship of the Minister of Culture and National Heritage in the field of literature (2007), and laureate of the I Beca-Residencia Internacional SxS Antonio Machado (2016). She has published Wejście ewakuacyjne (2003), Lego dla ego (2005), bilingual Ślady opon na poduszce/Huellas de neumáticos en la almohada (2016), Engramy (2017), bilingual Encrucijada de cien caminos / Skrzyżowanie stu szlaków” (2019) and En jaque. Poemas selectos 1999-2019 (2019) as well as two books on literary theory, devoted to the poetics of contemporary historical novel, in French and in Spanish. Author of the play Córki powietrza. Sen Balladyny, inspired by Calderón and Słowacki (Jan Kochanowski Theatre, directed by Ignacio García, première: March 2019), she also coordinates REPUBLICA POETICA (multilingual poetry readings) and MANUFACTURA DE POESÍA (translation workshops).
koziorożec
wysłała mu list z fantastycznym
okrągłym znaczkiem bo facet na poczcie
pochodził z dokładnie tego samego
zaśnieżonego miasta którego nazwę
przeczytał na kopercie a kiedy
poprosiła o jakiś fajny znaczek
pomyślał że jest ładna i szkoda
że ładne dziewczyny nie zwracają
na niego uwagi
ten co dostał list najpierw długo
obracał go w palcach próbując
przypomnieć sobie tamten dzień
i tamtą noc i każde słowo które padło
i nie padło między nimi ale
nie miał czasu wiec wsunął list
do szuflady i tam go zapomniał
a w potem w nocy pił tak długo
aż zapomniał o niej
czwarta rano kolejny raz obraca
w palcach pustą kopertę i nie może
znaleźć sobie miejsca w pustym
mieszkaniu i jest o wiele za późno
albo za wcześnie żeby zadzwonić
wiec znowu czyta list i znowu myśli
o niej a ona nie
bo facet z poczty miał w domu
fantastyczną kolekcję znaczków
(Wejście ewakuacyjne)
capricorn
she sent him a letter with a brilliant
rounded stamp as the post-office lad
was from the very same snowy city
which name he read on the envelope
and when she asked for a nice stamp
he thought how pretty she was and what
a pity no nice girls pay attention to him
the one who got the letter firstly examined
it carefully attempting to remind himself
of that day that night and every word they
did say or they did not say but as he had
no time he put the letter in a drawer and
forgot about it and later that night he had
so much to drink that he forgot about her
four a.m. and he cannot stop examining
the empty envelope and he cannot find
the right space to fit into his empty flat
and it is way too late or too early to call
so he is reading the letter over and over
again and he is thinking about her again
but she is not
as the post-office lad had a brilliant
collection of stamps at home
trans. Oded Rotem(from Emergency Entrance)
dlaczego
czego się nie chwytam staje się
poezją
nawet te słowa same pchają się do wiersza
kasuję heksametry przy wejściu do metra
i z hukiem zasuwamy do najbliższej
pointy
czego nie dotknę staje się
miłością
nawet ten komputer drukuje tylko erotyki
zakochana po uszy na
ustronnej stronie miotła
namawia myszkę do
najcichszych
pozycji
co mi nie strzeli do głowy staje się
wspomnieniem
nawet ten pomysł
żeby zostać twoją żoną
z firmowym znakiem jakości na palcu
zapomnę prędzej niż ty zdążysz
spytać
czemu te wiersze zawsze takie
pokręcone
(Wejście ewakuacyjne)
why
whatever I grasp becomes
poetry
even these words get themselves into the verse
I validate hexameters upon entering the tube
and with a bang we get ever closer to the closest
point
whatever I touch becomes
love
even the computer prints only erotica
up to its ears in love found in the world widest web
the keyboard would talk the mouse into the wildest
positions
whatever crosses my mind becomes a
memory
even this idea
of becoming your wife
with the company’s trademark on the finger
I shall forget before you even ask
why are these poems so
twisted
transl Oded Rotem(from Emergency Entrance)
w mieście
z tych co mnie zapomnieli
złożyłoby się miasto
(josif brodski)
nawet stąd wciąż widać nasze miasto jak na dłoni
kiedy zaciśniesz palce zmieścisz je w kieszeni
ja właściwie jestem stąd ale często zmieniam współrzędne
szerokość łóżek długość związków temperaturę uczuć
stąd dobrze wiem że nasze miasto wciśnie się wszędzie
i nigdzie nie można go porzucić
każdy swoje miasto nosi w sercu
nawet kiedy zaciśniesz oczy
nawet w sercu innego miasta
nawet wtedy myśl o mnie
chociaż mnie nie
ma na żadnej mapie
(Lego dla ego)
in town
Those who forgot me
would make a city
(Josif Brodski)
even from here our city still looks as if on the palm of your hand
if you tighten-up your fingers you can squeeze it into your pocket
I am actually from here yet I often alter the coordinates
beds’ width relationships’ length temperature of emotions
it is how I know our city can fit everywhere
and nowhere can it be abandoned
everyone carries their city in their heart
even when your eyes are tightly closed
even in the heart of another city
even then think about me
though I am not to be found
on any map
trans. Oded Rotem(from Lego for the Ego)
w praktyce
szkoda że skończył się browar i nikt nie pożyczy fajek
ostatni nocny uciekł: pierwszy poranny będzie za godzinę
szkoda że rower się zepsuł kiedy ostatnio jechaliście na nim we dwoje
i szkoda że cała reszta mieszka na drugim końcu miasta
w praktyce możesz jeszcze zadzwonić: bo może jeszcze nie śpi
może otworzy drzwi pożyczy ręcznik posunie się pod kołdrą
może rano będzie kawa papieros jajecznica na śniadanie
i może nawet kiedyś się zakochasz choć tamten raz miał być ostatni
w sumie może wynajmiecie razem jakieś mieszkanie
może starczy wam kasy na sztywne łącze i wspólne wakacje
rodzice znowu pomogą gdy uwierzą że tym razem to na serio
zresztą już czas was ściga po lodowisku lustra
może kiedy urodzi się dziecko zdążycie już trochę przytyć
i zmarszczki osaczą was na tyle by uniemożliwić ucieczkę
a może jeszcze wystarczy pensji na tenisa i fitness: a rozsądku
w sam raz na reklamowe rozkosze regularnych romansów
możesz jeszcze jak arthur rzucić wszystko wyjechać do afryki handlować hebanem
lub jak nasz uciekający pan młody obmacywać coraz młodsze barmanki
możesz jak dziewięcioletnia karnamoni poślubić psa by chronił cię od złego
zgodnie z praktykami plemienia santhal w bengalu zachodnim
możesz też jak rainer po katastrofie tankowca prestige u wybrzeży hiszpanii
z innymi wolontariuszami zbierać z plaży ropę łyżeczką do zupy
w praktyce możesz ostatecznie skołować jeszcze jedną fajkę
i przeczekać godzinę na dworcu: tylko czy to coś zmieni
(Lego dla ego)
in practice
what a shame there is no beer left or fags to borrow
the last night-bus gone the first one in an hour
what a shame the bicycle broke down when you two rode it
and what a shame all the others live at the other end of town
in practice you may still ring as somebody may still be awake
perhaps the door will open a towel appear with some space under the blanket
perhaps there will be coffee a cigarette and scrambled eggs for breakfast
perhaps you may even fall in love although the last time ought to be the last
in fact you may rent a flat together you may be able
to afford broadband internet and holidays abroad
your parents will help again believing this time it is for real
anyway time is chasing you through the mirror’s mines
perhaps with the kid’s arrival you will manage to put on some weight
with the wrinkles ambushing you preventing an escape and perhaps
the salary would be enough for tennis and a fitness-club with some sense
sufficing for venturing into the problematic pleasures of regular romances
you could still leave it all behind like arthur and go to africa to trade slaves
or as our escaping groom caress ever younger female bartenders
you could still as nine years old karnamoni marry a dog for protection
being a normal practice in the santhal tribe of west bengal
you could also like rainer following the prestige catastrophe on spanish shores
with other volunteers retrieve petroleum on the beach with a soup’s spoon
in practice you can ask for another fag and wait
for another hour at the bus stop but would it change anything
transl. Oded Rotem(from Lego for the Ego)
w sumie
w sumie o co ci chodzi? masz co jeść gdzie spać i do kogo się odezwać
masz też przekonanie że nic nie ma większego znaczenia i zamiast walić
głową w ścianę można jeszcze wbić zęby w stół a nożyce zawsze się
odezwą: i wiesz już że z miłością jak z dominem po pierwszej porażce
walą się wszystkie następne i ostatecznie nikt nie jest gorszy ani lepszy
w łóżku skoro orgazm trwa zawsze tylko jedną chwilę: i rozumiesz też
że łatwiej znaleźć meteoryt na saharze niż tak zwane prawdziwe
szczęście które aż się prosi o cudzysłów: ostatecznie wystarczy
wypatrywać ciemnych kamieni na jasnym piasku jak poucza newsweek
więc o co chodzi? o ten moment tuż po przebudzeniu kiedy całym ciałem
czujesz że nie ma żadnej nadziei na to żeby wyjść z twarzą z tej farsy i że
pętla czasu liże twoją szyję tak samo jak gryzła po glinianym karku
gilgamesza? a może o to że rok po roku coraz mniej rozumiesz dlaczego
z czasem ubywa ci poczucia humoru a zamiast mądrości przybywa życiowej
głupoty: i wtedy pragniesz jak sylvia zasnąć z głową w piekarniku albo
jeszcze lepiej jak virginia bez tchu kołysać kamienie w kieszeniach?
chodź głuptasie lepiej ulepimy bałwana na obraz i podobieństwo twoje
i z marchewką zamiast nosa doczekasz kolejnej wiosny: bo nie ma
życia które dałoby się jakoś objąć rozumem i w sumie każda sekunda
jest zagadką której rozwiązanie bez końca umyka dopóki na końcu
śmierć jak prowizoryczna pointa nie powali nas w ostatniej linijce
(Lego dla ego)
in fact
in fact what is it all about? you got something to eat a place to sleep somebody
to talk to you also believe that no issue is bigger and instead of banging
your head against the wall it is possible to have your teeth dug into
a loaf which is better than no bread: and you already know that with love
as with dominos after the first fiasco more fiascos hit and ultimately no
one is better or worse in bed as orgasm is solely a matter of one moment:
and you also understand it is easier to find a meteorite in the sahara than
some real happiness that really requires quotation marks: finally it is enough
to look out for dark stones on a bright sand like a newsweek pouch
so what is it all about? is it this moment before the awakening when you feel throughout your body that there is no hope to save your face from this farce
with that time loop licking your neck precisely as it bited into the clayed
neck of gilgamesh? or perhaps it is because year by year you understand less
how your sense of humour can fade away and instead of getting wise you are
just getting more stupid: and then you wish as sylvia to fall asleep the head
inside the oven or even better as virginia to swing stones inside the pockets?
come along silly let’s make a snowman at your image (and with a carrot
instead of a nose you will be waiting for the next spring): as there is no
life that could be embraced by any understanding and generally every
second is another riddle with an escaping solution until that at the very
end death like some makeshift point will not achieve as in the last line
transl. Oded Rotem
(from Lego for the Ego)
oczy szeroko zamknięte
trzeba mieć oczy szeroko otwarte
żeby widzieć rzeczy takimi jakie są
trzeba mieć oczy szerzej otwarte
by widzieć je innymi niż są
trzeba mieć oczy otwarte jeszcze szerzej
by zobaczyć je lepszymi niż są
ale trzeba mieć oczy szeroko zamknięte
żeby zobaczyć to co czai się za nimi
Skrzyżowanie stu szlaków / Encrucijada de cien caminos (bilingüe)
eyes wide shut
you have to keep your eyes wide open
to see things as they really are
you have to keep your eyes more open
to see them different than they are
you have to keep your eyes open even wider
to see them better than they are
but you have to keep your eyes wide shut
to see what is lurking behind them
transl. Marta Eloy Cichocka
Skrzyżowanie stu szlaków / Encrucijada de cien caminos (bilingual)
some books by Marta
